HEMŞİRELER HAFTASI ( 12-18 Mayıs)
Dünya’da ve Türkiye’de 12 Mayıs tarihleri “Dünya Hemşireler Günü“ olarak kutlanmaktadır.
‘Lambalı Kadın’
1820 Yılında İtalya’nın Floransa kentinde doğdu.
İngiliz Florence Nightingale,
modern Hemşireliğin kurucusu olarak tarihe geçmiştir.
Hemşire Florence Nigthingele (1854-1856 İstanbul’da)
‘Lambalı Kadın’ diye de anılan Florence Nigthingele’nin doğum günü olan 12 Mayıs tüm dünyada “Dünya Hemşireler Günü” olarak kabul edilmiştir.
İlk Türk Hemşire
(Safiye Hüseyin Elbi)
1882 yılında İstanbul’da doğdu.
• Hilâl-ı Ahmer Cemiyeti Hanımlar Heyeti’nin kurucularındandır.
• Birinci Dünya Savaşı’nda da görev yapmıştır.
• Himaye-i Etfal Cemiyeti (Çocuk Esirgeme Kurumu) idare heyetine alındı
• Kızılay Hemşire Okulu kurucularındandır ve burada öğretmenlik yapmıştır.
• Hilâl-i Ahzar Cemiyeti (Yeşilay Cemiyeti)’nin ilk kadın üyesi olarak idare heyetinde görev almıştır.
• Veremle Savaş Derneği’nin kurucu üyelerinden ve Türkiye Kadınlar Derneği kurucularındandır.
• Şu anki adıyla Türk Hemşireler Derneği olan Türk Hasta Bakıcılar Cemiyeti’nin de kurucu üyeleri arasında yer almıştır.
Türkiye’de Hemşireler Günü
1964 yılından beri kutlanmaktadır ve 12-18 Mayıs tarihlerinde Hemşirelik Haftası çerçevesinde etkinlikler düzenlenmektedir.
Hemşire
Türk Dil Kurumu sözlüğüne göre; Mesleki eğitim almış, tabip, laborant, hasta bakıcı gibi sağlık personelleriyle iş birliği yaparak hastanın tedavisini sağlayan sağlık çalışanına verilen isimdir.
Hemşirelik Mesleği;
Birey, aile ve toplumun sağlığını koruma ve geliştirmeye odaklanan, ideal sağlık düzeyine ve yaşam kalitesine ulaştırmayı hedefleyen sağlık hizmetleri sektörüne bağlı bir meslektir.
Hemşireler,
hasta bakımına yaklaşım, eğitim ve uygulama kapsamı bakımından diğer sağlık ekibi üyelerinden ayrılır.
Hemşirelik, geniş uygulama alanlarına sahiptir.
Birçok hemşire tabiplerin yaptığı tedavi planlamasıyla hastalara tedavi sağlamaktadır.
Bakım sağlama rolü, hemşireliğin tarihsel imajını şekillendirmiştir.
Hemşirelere eğitim düzeyinde yapılan çeşitli düzenlemelerle bağımsız çalışmaya olanak sağlanmıştır.
Savaş sonrası dönemde hemşirelik eğitimi, gelişmiş ve uzmanlaşmış kimlik, birçok geleneksel düzenlemeler ve değişen sağlayıcı rollerle bir çeşitlilik süreci geçirmiştir.
Hemşirelik Hizmetlerinin Kapsamı
(Sağlık Bakanlığı Hemşirelik Yönetmenliğine Göre)
a) Birey, aile, grup ve toplumun sağlığının geliştirilmesi, korunması, hastalık durumunda iyileştirilmesi ve yaşam kalitesinin artırılması amacıyla hemşirenin yerine getirdiği bakım verme, hekimce hazırlanan tıbbî tanı ve tedavi planının oluşturulması ve uygulanması, güvenli ve sağlıklı bir çevre oluşturma, eğitim, danışmanlık, araştırma, yönetim, kalite geliştirme, işbirliği yapma ve iletişimi sağlama rolleri,
b) Mesleki eğitimle kazanılan bilgi, beceri ve karar verme yeteneklerini kullanarak, insanlara yaşadıkları ve çalıştıkları her ortamda doğum öncesinden başlayarak yaşamın tüm evrelerinde meslek standartları ve etik ilkeler çerçevesinde sunduğu hemşirelik bakımı,
c) Hemşirelik hizmetlerinin ve bu hizmetlerden sorumlu insan gücü kaynaklarının, diğer kaynakların ve bakım ortamının yönetimi ile risk yönetimidir.
Uluslararası Hemşireler Konseyi (ICN)
2022 yılı teması
“Hemşireler: Öncü Bir Ses – Küresel Sağlığı Güvence Altına Almak İçin Hemşireliğe Yatırım Yapın ve Haklara Saygı Gösterin”.
Hemşirelerin her gün yaptıkları inanılmaz yenileşimci çalışmaları sergilemek için dünyanın dört bir yanındaki hemşireler tarafından sunulan vaka çalışması serisini başlattı.
Yıl boyunca web sitesinde sunulan bu hikayeler, hemşirelerin pandemi boyunca COVID-19 hastalarına ve diğer koşullardan etkilenen bireylere verdiği bakım hizmetlerini içermekteydi.
Doğumdan ölüme, bulaşıcı olmayan hastalıklardan enfeksiyon hastalıklarına, akıl sağlığından kronik durumlara, hastanelerde, topluluklarda ve evlerde hemşireler herkes için erişilebilir, uygun maliyetli, birey merkezli, bütüncül bakım sağlamaktadır.
COVID-19, dünyadaki sağlık sistemlerine yapılan yetersiz yatırımın neden olduğu zayıflıkları ortaya çıkarmıştır.
2022 Uluslararası Hemşireler Günü teması, bugünün ve yarının sağlık sistemlerini, birey ve toplulukların ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde dönüştürmek için hemşireliğe yatırım yapma, esnek, yüksek nitelikli bir hemşirelik iş gücü oluşturma ve hemşire haklarını koruma ihtiyacını ifade etmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü Hemşirelik alanında Yapılan Çalışmalar
• 2020 Dünya Sağlık Gününde, Dünyanın ilk Hemşirelik Raporu (7 Nisan)
• 2003, 56. Dünya Sağlık Asamblesinde “Hemşireliğin ve Ebeliğin Güçlendirilmesi Kararı” alındı.
• 2002 DSÖ Avrupa Hemşirelik ve Ebelik Yönetim Konferansı
• 2000 yılında “Hemşireler ve Ebeler için Münih Bildirgesi”
• 1988 yılında “Avrupa Hemşirelik Viyana Bildirgesi” yayınlandı.
“Hemşireleri ve Ebeleri Destekleyin” sloganı (DSÖ 2020)
Amaç:
Hemşirelerin ve ebelerin çalışmaları ile;
» Sağlık ve sosyal bakım hizmetinde oynadıkları rol için bir kamu takdir dalgasını tetiklemek;
» Sağlık iş gücü içindeki hemşire ve ebelerin kalite ve kalıcılığını (profilini) yükseltmek;
» Hemşire ve ebelere destek ve yatırımı teşvik ve katalize etmektir.
DSÖ’nün Verdiği Önemli Mesajlar
1. Herkese sağlıklı bir yaşam için hemşirelik ve ebeliğin güçlendirilmesi
• Hemşirelik ve ebeliğin güçlendirilmesi
• Tüm hemşirelerin ve ebelerin, zarar görmemesi.
• Hemşireleri ve ebeleri uluslararası standartlara ve derece düzeyine kadar yükseltmek
• Hemşirelik ve ebeliğe yönelik hedefli yatırımlar yapmak
Hemşirelik ve ebeliğin güçlendirilmesi,
» Özellikle kaliteli eğitim (SDG 4),
» Cinsiyet eşitliği (SDG 5) ve
» İnsana yakışır iş ve kapsayıcı büyüme (SDG 8) konularında
Birleşmiş Milletler
Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine (SKH) yönelik ilerlemeyi hızlandırmanın ek faydalarına sahip olacaktır.
2.Sağlık hizmetlerini iyileştirmek için hemşirelik ve ebelik liderliğini ve etkisini artırmak
• Hemşireler ve ebeler, toplumlarında, kliniklerinde ve hastanelerinde ve sağlık sisteminde savunucular ve yenilikçilerdir.
ANCAK, sağlık politikalarına ve yatırımlarına rehberlik edebilecekleri sağlık liderliği rollerinde de uygun şekilde değerlendirilmeli ve temsil edilmelidir.
• Hemşireler ve ebeler dünyanın sağlık sorunlarının çoğuna cevap verebilir.
ANCAK bunun gerçek olması için profesyonel, sosyokültürel ve ekonomik engellerin üstesinden gelmeliyiz.
3.Hemşireliği ve Ebeliği geliştirmek için siyasi irade ve fon sağlayın
Uluslararası Sağlık Sigortası politik bir seçimdir ve karardır. Hemşirelik ve ebelik için planlanan yatırım da öyledir.
Kararı Ülkelerin sağlık alanındaki otoriteleri vereceklerdir.
Beş kilit yatırım alanı
• Hemşirelerin ve ebelerin tam potansiyellerinde çalışmasını sağlayan daha fazla hemşire ve ebe liderliğindeki hizmetlere yatırım yapmak
• Ebeleri ve hemşireleri, hizmetler de dâhil olmak üzere birinci basamak sağlık hizmetlerinin merkezinde görmek
• Sağlığın teşviki ve geliştirilmesinde hemşirelerin ve ebelerin desteklenmesini sağlamak
• Sağlık bakımının sürdürülebilir olması için daha fazla uzman hemşire istihdam yaratılmasını sağlamak
• Hemşirelik ve ebelik liderliğine yatırım yapılması konularda çalışmaktır.
Hemşirelik ve Ebelikle İlgili Önemli Gerçekler
» Küresel olarak, sağlık ve sosyal iş gücünün % 70’i kadındır. Hemşireler ve ebeler bunun büyük bir bölümünü temsil ediyorlar.
» Hemşireler ve ebeler, kırılgan veya çatışma, savaş, terör, salgınlar ve bu tür ortamlarda dâhil olmak üzere her yerde insanlara bakımda önemli bir rol oynamaktadır.
» Herkese sağlıklı bir yaşam için sağladıkları hizmetler ve hizmet kalitesi ile orantılı olarak ücret ve tanınma alan yeterli sayıda iyi eğitimli ve eğitimli, düzenlenmiş ve yeterince desteklenmiş hemşire ve ebeye bağlı olacaktır.
» Hemşireler ve ebelerin hastalarıyla güvene dayalı bir ilişkisi vardır; birinin sağlığının tam resmini bilmek bakımı iyileştirmeye yardımcı olur ve para ve kaynak tasarrufu sağlar.
Ayrıca,
topluluklarının geleneklerini, kültürlerini ve uygulamalarını bilirler, bu da bir salgın veya acil durum sırasında onları vazgeçilmez kılar.